Αξιοθέατα

Το όνομά τους οφείλεται στην τοποθεσία τους, που είναι χτισμένα δηλαδή σε ανώγειο μέρος, σε υψόμετρο 790 μέτρων. Το κλίμα τους είναι σχετικά κρύο, λόγω του υψομέτρου, με χιονισμένους χειμώνες και δροσερές νύχτες τα καλοκαίρια.
Οι φιλόξενοι κάτοικοι των Ανωγείων έχουν τόσα πολλά να σας εξιστορήσουν σχετικά με την ιστορία και τον πολιτισμό του χωριού.
Είναι ιδιαίτερα γνωστοί για την σθεναρή αντίσταση που προέβαλλαν στον Τουρκικό και Γερμανικό στρατό.
Σήμερα, το χωριό έχει χτιστεί ξανά για τρεις φορές, αφού είχε καεί ολοσχερώς δύο φορές από τους Τούρκους και μία από τους Γερμανούς.
Επίσης, τα Ανώγεια έχουν μεγάλη μουσική παράδοση και αποτελούν το γενέθλιο τόπο για πολλούς ξεχωριστούς μουσικούς και καλλιτέχνες, όπως τον Βασίλη Σκουλά, στην οικογένεια του οποίου ανήκει το Resort, το Νίκο Ξυλούρη και τον Ψαραντώνη και άλλων σημαντικών καλλιτεχνών. Μπορείτε να απολαύσετε την παραδοσιακή κρητική μουσική στο χωριό, κατά τη διάρκεια παραδοσιακών γάμων, και συναυλιών οι οποίες πραγματοποιούνται στο ανοικτό θεατράκι μας κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όπως επίσης και στις εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στα Ανώγεια τις δύο πρώτες εβδομάδες του Αυγούστου. Επιπλέον, ο πολιτιστικός σύλλογος οργανώνει λαογραφικές εκδηλώσεις, οι οποίες προσελκύουν επισκέπτες όχι μόνο από την Κρήτη αλλά και από τα υπόλοιπα μέρη της Ελλάδος.
Η κτηνοτροφία και η γεωργία αποτελούν τις βασικές ενασχολήσεις των κατοίκων της περιοχής.

 Τα Ανώγεια είναι γνωστά για τα υφαντά στον εργαλειό και για τα διάφορα είδη προικός. Προσελκύουν πολλούς επισκέπτες, οι οποίοι έρχονται για να αγοράσουν υφαντά ή κεντήματα. Η κύρια απασχόληση πολλών οικογενειών είναι η υφαντουργία. Υπάρχουν διάφορα καταστήματα στο χωριό όπου μπορείτε να παρακολουθήσετε την διαδικασία της ύφανσης.
Στη διάρκεια του 2ου παγκοσμίου πολέμου όλοι οι άνδρες του χωριού πιάστηκαν αιχμάλωτοι σε ένδειξη αντίποινας (οι κάτοικοι του χωριού είχαν απαγάγει έναν Στρατηγό τους και δεν τον επέστρεψαν ποτέ) και κάψανε το χωριό ολοσχερώς με την εξαίρεση μιας εκ των εκκλησιών. Τότε οι γυναίκες του χωριού σε μια προσπάθεια να βοηθηθούν, άρχισαν να υφαίνουν, και αυτή η παράδοση συνεχίζεται ως τις μέρες μας. Χρησιμοποιούσαν υλικά, όπως βαμβάκι, μαλλί, λινάρι ή μετάξι για να φτιάξουν κουβέρτες, σεντόνια, χαλιά, τραπεζομάντηλα, σακίδια, ποδιές και πετσετάκια.
Τα κρητικά υφαντά χαρακτηρίζονται από τα έντονα χρώματα και τον πλούσιο διακοσμητικό σχεδιασμό. Τα γεωμετρικά σχέδια επικρατούν με το ρόμβο σαν βασικό μοτίβο. Λουλούδια, ζώα ή ανθρώπινες φιγούρες από την Ιστορία της Κρήτης διακρίνονται σε αυτά.

Τα Ανώγεια είναι ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα λαογραφικής τέχνης και δημιουργικής χειροτεχνίας στην Κρήτη. Το μουσείο λαογραφικής τέχνης του Αλκιβιάδη Σκουλά (με το παρατσούκλι “Γρυλιός”), αποτελεί ένα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος αξιοθέατο στα Ανώγεια. Ο Γρυλιός ασχολιόταν με την κτηνοτροφία και παράλληλα είχε καφενείο στο κάτω χωριό (“Περαχώρι”). O πνευματώδης και σοφός Γρυλιός, έχοντας φιλοσοφήσει τη ζωή, αποφάσισε σε μεγάλη ηλικία πλέον να εκφράσει την ομορφιά της ζωής, όπως αυτός την αντελήφθη, με τα μάτια της ψυχής του.
Στα 70 του χρόνια άρχισε να σκαλίζει αντικείμενα από ξύλο και πέτρα και να ζωγραφίζει.
Πεθαίνοντας στα 95 του , άφησε πίσω του μεγάλη παρακαταθήκη στην Τέχνη, εμπνευσμένη από την απλή ζωή του χωριού και την ιστορία του.
Συμβουλή: Εάν βρεθείτε στο Περαχώρι, ζητήστε τον “Σακούλα” για μια μικρή ξενάγηση στο μουσείο.

Μπορείτε να επισκεφθείτε το Ιδαίον Άντρο ή σπηλιά του Δία και το οροπέδιο της Νίδας.
Σύμφωνα με τη Μυθολογία, εκεί γεννήθηκε ή ανατράφηκε ο Θεός Δίας. Η μητέρα του, η Θεά Ρέα, τον έκρυβε από τον πατέρα του Κρόνο, που έτρωγε όλα τα παιδιά του. Η ιστορία λέει ότι δυνατοί πολεμιστές, ονομαζόμενοι κουρήτες, χόρευαν κρατώντας ασπίδες και μεταλλικά όπλα, δημιουργώντας δυνατό θόρυβο, αποτρέποντας τον Κρόνο να ακούσει το κλάμα του παιδιού. Ίσως αυτοί να ήταν οι γνήσιοι Κρητικοί !!
Ο Δίας συνέχισε να είναι ένας από τους πιο ισχυρούς Θεούς : Ήταν θεός του Ολύμπου, Κυβερνήτης των Θεών, της βροντής και θεός των ουρανών.
Σε απόσταση 25χλ. από τα Ανώγεια, ολοκληρώνεται η διαδρομή στο οροπέδιο της Νίδας. Στη διάρκεια του χειμώνα υπάρχουν ισχυρές χιονοπτώσεις με αποτέλεσμα ο δρόμος να είναι μη προσβάσιμος.
Σε απόσταση μερικών χιλιομέτρων πίσω από την εκκλησία, βρίσκεται η είσοδος της σπηλιάς, σε υψόμετρο 1540χλ. . Αρχαιολογικές ανασκαφές που πραγματοποιούνται συχνά, καθιστούν την σπηλιά μη επισκέψιμη: Ρωτήστε για τις ημέρες λειτουργίας.
Η κατάβαση στην σπηλιά προαπαιτεί καλή φυσική κατάσταση.
Στο οροπέδιο της Νίδας υπάρχει επίσης ένα αξιόλογο ,ιδιόμορφο ιστορικό μνημείο ο «Αντάρτης της Ειρήνης» ένα δημιούργημα της Γερμανίδας γλύπτριας Καρίνα Ρεκ η οποία το έφτιαξε θέλοντας να ζητήσει συγνώμη για τις θηριωδίες των συμπατριωτών της Ναζί την περίοδο της κατοχής και παράλληλα να τιμήσει τον αγώνα αντίστασης του Κρητικού Λαού.Το μνημείο αυτό φτιάχτηκε με τις πέτρες που είχαν σε σωρούς οι αντάρτες στο οροπέδιο για να μην μπορούν να προσγειωθούν εκει τα αεροπλάνα των Γερμανών. Αξίζει να το δείτε…..

Η Ζώμινθος βρίσκεται 1.187 μέτρα πάνω από τη θάλασσα σε ένα μικρο πλάτωμα με μια πηγή με άφθονο νερό. Είναι περισσότερο γνωστή για το μεγάλο Μινωικό κτίριο που έχει ανακαλυφθεί εκεί, το οποίο κατοικούνταν από το 1800 π.χ. Το 1982 ο Έλληνας αρχαιολόγος Γιάννης Σακελαράκης αποκάλυψε το διώροφο Μινωικό κτίριο σε υψόμετρο λίγο χαμηλότερο από τα 1200μ. Το ασυνήθιστο μέγεθος του κτιρίου και η λεπτομερής κατασκευή, η οποία ενσωματώνει ορισμένα χαρακτηριστικά παρόμοια με βασιλική αρχιτεκτονική έχει προσελκύσει το ενδιαφέρον των αρχαιολόγων και των πολιτών.
Η σημασία της ανακάλυψης τονίζεται ακόμη περισσότερο από το γεγονός ότι βρίσκεται σημαντικά πάνω από το όριο του ύψους των Μινωικών Γραμμών και σύγχρονων κρητικών οικισμών. Οι ανασκαφές έχουν αναδείξει μόνο ένα μικρό μέρος του κτιρίου και είναι ακόμα σε εξέλιξη. Ωστόσο, έχουν καταστήσει σαφές ότι η δομή έχει έντονα χτισμένο και ασυνήθιστα καλά διατηρημένο, με κάποια από τα υπόλοιπα τείχη που υψώνονται 3 μέτρα σε ύψος. Έχει ένα αυστηρό προσανατολισμό Βορρά-Νότου και εκτείνεται σε τουλάχιστον 1.350 τ.μ., με περισσότερα από 100 δωμάτια στο ισόγειο και μόνο, μερικά από τα οποία έχουν τοιχογραφίες εξίσου σημαντικές , επίσης έχουν ανακαλυφθεί αντικείμενα κατασκευασμένα και επεξεργασμένα από κρυστάλλους. Το κτίριο εγκαταλείφθηκε μετά από ένα μεγάλο σεισμό γύρω στο 1600 π.Χ..
Μπορείτε να επισκεφθείτε το μουσείο στα Ανώγεια το οποίο εκθέτει ευρήματα – αντικείμενα από την αρχαιολογική περιοχή της “Ζώμινθου”και από το Ιδαίον Άνδρο.

Ταξιδεύοντας προς την κορφή του Ψηλορείτη στα 1.750μ θα βρείτε το Αστεροσκοπείο Σκίνακα, το οποίο είναι μια ερευνητική εγκατάσταση που λειτουργεί από κοινού από το Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας – Ελλάς (Ι.Τ.Ε), το Πανεπιστήμιο Κρήτης και το Ινστιτούτο Max Planck Εξωγήινης Φυσικής της Γερμανίας.
Το αστεροσκοπείο προσφέρει άριστες συνθήκες για υψηλής ποιότητας αστρονομικές παρατηρήσεις ακόμα και για την περιοχή της Μεσογείου. Είναι εξοπλισμένο από μια ποικιλία μέσων που χαρακτηρίζονται ως ένα από τα καλύτερα εξοπλισμένα αστεροσκοπεία στον κόσμο, τουλάχιστον σε σχέση με το μέγεθός του.Το πρώτο τηλεσκόπιο τέθηκε σε λειτουργία το 1986 και εγκαινιάστηκε το 1995.
Το αστεροσκοπείο ανοίγει για το κοινό μία φορά το μήνα κατά τη διάρκεια της πανσελήνου από το Μάιο έως το Σεπτέμβριο, 17:00-23:00

Όποιος θέλει να θαυμάσει την ομορφιά της φύσης πρέπει να επισκεφτεί τη σπηλιά των Ζωνιανών και του Σφεντόνιού. Τα πετρώματα που κυριαρχούν στον Ψηλορείτη, είναι ασβεστόλιθοι: η ύπαρξη των οποίων δικαιολογεί τον πολύ μεγάλο αριθμό σπηλαίων και γκρεμών.
Το σπήλαιο «Σφεντόνη» είναι το μοναδικό σπήλαιο όπου υπάρχει υποδομή για την υποδοχή και περιήγηση των επισκεπτών. Βρίσκεται 1 χλμ βορειοανατολικά του χωριού Ζωνιανά στη θέση “Mιρονος’’ στις απότομες νότιες πλαγιές του λόφου Χαλέπα.Το σπήλαιο έχει μήκος 145μ. σε ευθεία γραμμή και καταλαμβάνει επιφάνεια πάνω από 3.000 τμ . Η κύρια ανάπτυξή του έχει δημιουργηθεί από την αργή διάβρωση των ασβεστολιθικών πετρωμάτων, το πάχος των βράχων είναι υψηλότερο από 25-50 μ. Το προσπελάσιμο τμήμα καταλαμβάνει περίπου τα δύο τρίτα του συνολικού.
Το μονοπάτι της περιήγησης των επισκεπτών είναι περίπου 270μ. και αυτό οφείλεται σε ένα τεκτονικό περιστατικό κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης ιστορία του, η οροφή κατέρρευσε και σήμερα υπάρχουν μόνο στενά περάσματα ανάμεσα σε τεράστιους ογκόλιθους.
Ώρες λειτουργίας: Καλοκαιρινή Περίοδος Από 10 Απριλίου έως 31 Οκτωβρίου, 10:30 με 17:30 όλη την εβδομάδα.
Χειμερινή Περίοδος: Από 1 Νοεμβρίου έως 9 Απρ, 10:30 με 14:30 τα Σάββατα και τις Κυριακές.

Το Μουσείο ξυλόγλυπτων βρίσκεται, στο χωριό Αξος και είναι μια συλλογή έργων 20 ετών του γλύπτη Γεωργίου Κουτάντου. Ο χώρος λειτουργεί τόσο ως μουσείο όσο και ως εργαστήριο .
Οι διαστάσεις των γλυπτών είναι σε φυσικό μέγεθος, ενώ κάποια από αυτά παρουσιάζονται και σε μεγαλύτερες διαστάσεις. Τα ξύλα που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή συλλέγονται από διάφορα μέρη της Κρήτης, είναι κυρίως νεκρά δέντρα από εκκαθαρίσεις και από φυσικές καταστροφές. Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να περιηγηθούν στο μουσείο και στο εργαστήριο και να μάθουν για την αισθητική και το καλλιτεχνικό ταλέντο των παραδοσιακών στοιχείων (ήθη και τα έθιμα των κατοίκων της Κρήτης) λαογραφικά στοιχεία (για παράδειγμα, η σήμανση των ζώων), κοινωνιολογικά δεδομένα (η δομή της οικογένειας, η θέση του άνδρα και της γυναίκας), ιστορικά τεκμήρια.
Είσοδος : Φοιτητές 3 €, Ενήλικες 5 €
Ομάδα επισκεπτών κατόπιν ραντεβού.

Η μονή Βωσάκου βρίσκεται ανάμεσα στις κορφές Κουτσοτρούλης, Σοφιανή κορφή και Κουφωτός των Ταλαίων ορέων (Κουλούκωνα) . Στο μοναστήρι μπορείτε να φτάσετε με το αυτοκίνητο μέσω του χωριού Δόξαρο (κατά την διαδρομή το τοπίο είναι εκπληκτικό) αλλά υπάρχει και ένας δεύτερος δρόμος που αρχίζει από το χωριό Σίσσες. Το συγκρότημα του μοναστηριού είναι διατεταγμένο σε τρεις πτέρυγες γύρω από την κεντρική εκκλησία, που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά της κεντρικής αυλής. Σύμφωνα με διάφορες ιστορικές πηγές, το μοναστήρι βρισκόταν σε συνεχή χρήση από τις αρχές του 17ου αιώνα μέχρι το 1960, όταν η τελευταία των μοναχών του πέθανε. Τον Απρίλιο του 1676, Το Βωσακος έγινε Πατριαρχική Μονή. Το μοναστήρι έπαιξε σημαντικό ρόλο στην ευρύτερη περιοχή του Μυλοποτάμου και του ανήκουν πολλά κομμάτια γης καθώς και εγκαταστάσεις στα κοντινά χωριά Σισες, Γαράζο και Δαφνεδες. Το μοναστήρι συνέβαλε έντονα στην Ελληνική Επανάσταση του 1821 και στην Κρητική Επανάσταση του 1866. Η συμμετοχή αυτή είχε ως αποτέλεσμα το μοναστήρι να καταστραφεί μερικώς από τους Τούρκους. Αργότερα, τον 19ο αιώνα, η Μονή ανοικοδομήθηκε με σημαντικές κατασκευαστικές δραστηριότητες. Η τρέχουσα κύρια εκκλησία χτίστηκε το 1855, αντικαθιστώντας μια προηγούμενη που χρονολογείται από τον 14ο και 15ο αιώνα. Η εκκλησία είναι αφιερωμένη στον Τίμιο Σταυρό και εορτάζεται στις 14 Σεπτεμβρίου κάθε έτους.